ลูกๆ หลานๆ ที่มีผู้สูงอายุอาศัยอยู่ในบ้านรู้หรือไม่ว่า “การพลัดตก หกล้ม ในผู้สูงอายุ” เป็นปัญหาการบาดเจ็บที่พบบ่อยอันดับต้นๆ สาเหตุการหกล้มในผู้สูงอายุเกิดจากอะไร มีผลกระทบอย่างไร และ เราสามารถป้องกันอันตรายจากการหกล้มในผู้สูงอายุได้อย่างไรบ้าง

สาเหตุการหกล้มในผู้สูงอายุ

การหกล้มในผู้สูงอายุนั้น เกิดได้จากหลากหลายสาเหตุ ไม่ว่าจะเป็น

• ตา อาจจะมีต้อกระจก หรือ มีต้อหิน ทำให้การมองเห็นไม่ดี

• หู อาจจะมีภาวะน้ำในหูไม่เท่ากัน หรือ บางคนอาจมีโรคประจำตัว ทำให้เกิดอาการวิงเวียนศีรษะได้ง่าย

• ภาวะพวกกล้ามเนื้อ มวลกล้ามเนื้อลดลง ก็ทำให้มีการอ่อนแรงมากขึ้น สะดุดหกล้มง่ายขึ้น

• โครงสร้างของกระดูกที่ผิดรูปไปจากภาวะกระดูกเสื่อม ภาวะกระดูกพรุน ทำให้กระดูกผิดรูปต่างๆ หลังโก่ง โค้ง งอ เข่าเสื่อม

• ภาวะเกี่ยวกับระบบประสาท เช่น เส้นประสาทรับความรู้สึกแถวปลายขา เกิดอาการชาจากกระดูกทับเส้นประสาท หรือ จากเบาหวาน ทำให้การรับรู้ของเส้นประสาทปลายขาไม่ดี เมื่อเดินไป ก็อาจทำให้สะดุดหกล้มได้ง่าย

ซึ่งสาเหตุต่างๆ ที่กล่าวมานี้ ล้วนเป็นสาเหตุที่ทำให้เกิดการหกล้มในผู้สูงอายุล้มได้ทั้งหมด

ปัจจัยเสี่ยงของการหกล้ม

ปัจจัยเสี่ยงของการหกล้ม มีตั้งแต่ปัจจัยทางสิ่งแวดล้อมทั้งในบ้าน และ นอกบ้าน เช่น พื้นฟุตบาทไม่เรียบ อยู่ในบ้านที่พื้นลื่น หรือ การสวมรองเท้าที่ไม่เหมาะสมสำหรับผู้สูงอายุ ผู้สูงอายุบางคนยังใส่รองเท้าหูคีบอยู่ ซึ่งจะทำให้ผู้สูงอายุหกล้มได้ง่าย

นอกจากนี้ พฤติกรรมบางอย่างของผู้สูงอายุเองก็เป็นปัจจัยเสี่ยง ผู้สูงอายุบางท่านอาจจะเป็นคนชอบเดินไว ตั้งแต่วัยหนุ่มๆ สาวๆ และ ยิ่งอยู่ในสภาพแวดล้อมที่ไม่เอื้ออำนวยให้ปลอดภัย รวมทั้งปัจจัยทางร่างกายที่เปลี่ยนแปลงไปของผู้สูงอายุเอง ก็ทำให้เพิ่มความเสี่ยงในการหกล้มได้ง่าย

ผลกระทบจากการหกล้ม

อุบัติเหตุเรื่องการหกล้มในผู้สูงอายุ เป็นการเพิ่มความเสี่ยงในการที่จะต้องผ่าตัดจากกระดูกหัก เพิ่มภาวะติดเตียงตามมาจากกระดูกหัก และ เพิ่มอัตราการเสียในผู้สูงอายุมากขึ้น เพราะฉะนั้น แค่การหกล้มอย่างเดียวความเสี่ยงก็สูงมากแล้ว อีกทั้งยังทำให้เกิดโรคต่างๆ ตามมาได้อีกมากมาย

การป้องกันการหกล้ม

การป้องกันการหกล้มในผู้สูงอายุนั้น ญาติ หรือ ผู้ดูแลมีส่วนสำคัญเป็นอย่างมาก เพราะอย่างที่เราทราบกันดีแล้วว่าปัจจัยเสี่ยงที่จะทำให้ผู้สูงอายุหกล้มนั้นมีหลากหลาย การป้องกันการหกล้มในผู้สูงอายุจึงดูแลในหลายๆ องค์ประกอบร่วมกัน เช่น

• ปัจจัยทางสภาพร่างกายที่เปลี่ยนแปลงไปเมื่ออายุเพิ่มมากขึ้น ผู้ดูแล หรือ ญาติก็ต้องระมัดระวังดูแลตั้งแต่หัวจรดเท้า

• ปัจจัยทางสภาพแวดล้อม สถานที่ที่ผู้สูงอายุหกล้มเป็นประจำ เราก็ต้องระมัดระวังในส่วนนี้

• การใช้อุปกรณ์ช่วยพยุง ผู้สูงอายุบางรายอาจมีความจำเป็นที่จะต้องใช้เครื่องช่วยพยุงแต่ปฏิเสธที่จะใช้ ญาติ หรือ ผู้ดูแลเองก็จะต้องหาวิธีนี้ปรับให้ผู้สูงอายุยอมใช้อุปกรณ์เหล่านี้ หรือ ระมัดระวังมากขึ้น

การหกล้มในผู้สูงอายุนั้นเกิดขึ้นได้ แต่ไม่ควรเกิดขึ้นบ่อยหากมีการหกล้มบ่อยหรือถี่ ควรมาพบแพทย์หาสาเหตุของการหกล้มอย่างจริงจัง เพื่อค้นหาแนวทางการรักษา และ ป้องกันการหกล้มอย่างถูกวิธี