โรคปอดอักเสบทำให้กระบวนการแลกเปลี่ยนออกซิเจนทำงานได้ไม่ดี จะส่งผลต่อระบบทางเดินหายใจ ทำให้หายใจอึดอัด หายใจลำบาก มีระดับความรุนแรงตั้งแต่รุนแรงน้อยไปจนถึงรุนแรงมากและถึงขั้นเสียชีวิต เพราะฉะนั้นหากมีอาการผิดปกติควรรีบเข้าพบแพทย์เพื่อทำการตรวจเช็กและรักษาตามขั้นตอน จะช่วยบรรเทาอาการให้หายได้โดยเร็ว

ทำความรู้จักปอดอักเสบ

โรคปอดอักเสบหรือโรคปอดบวม เป็นการอักเสบของเนื้อปอด และหลอดลม โดยเกิดขึ้นได้จาก 3 สาเหตุหลักๆ ได้แก่

1) สาเหตุจากการติดเชื้อ

• เชื้อแบคทีเรีย ได้แก่ เชื้อนิวโมค็อกคัส (Pneumococcus)
• เชื้อไวรัส ได้แก่ ไข้หวัดใหญ่ เชื้อไวรัสซาร์ส (SARS Virus)
• อื่น ๆ ได้แก่ เชื้อรา พยาธิ ฯลฯ

2) สาเหตุจากการไม่ติดเชื้อ

• การสำลักเศษอาหารเข้าไปในปอด
• การหายใจเอาควัน ฝุ่น เข้าไปในร่างกายในปริมาณมาก

3) สาเหตุจากการแพ้ภูมิตัวเอง ภูมิต้านทานต่ำ มักพบในบุคคลเหล่านี้

• ผู้ป่วยโรคเอสแอลอี (SLE)
• ทารกคลอดก่อนกำหนด ทารกแฝด เด็กขาดสารอาหาร
• ผู้สูงอายุ
• ผู้ป่วยพิษสุราเรื้อรัง
• ผู้ป่วยเอดส์
• ผู้ป่วยเบาหวาน
• ผู้ที่กินยาสเตียรอยด์นาน ๆ

ในบางกรณีอาจเกิดจากโรคแทรกซ้อนของไข้หวัด ไข้หวัดใหญ่ ทอนซิลอักเสบ หัด อีสุกอีใส ไอกรน เป็นต้น

อาการปอดอักเสบ

อาการปอดอักเสบสามารถสังเกตได้ดังนี้

• ไอ
• มีเสมหะ
• มีไข้สูง อาจตัวร้อนตลอดเวลา หนาวสั่นมาก
• หายใจลำบาก หายใจหอบเร็ว
• อาจเจ็บหน้าอกเวลาหายใจเข้า
• อาจไอแรงร้าวไปที่หัวไหล่หรือสีข้าง

การตรวจวินิจฉัยปอดอักเสบ

การตรวจวินิจฉัยโรคปอดอักเสบ แพทย์จะวินิจฉัยจากอาการของผู้ป่วยเป็นหลัก โดยจะใช้เครื่องตรวจฟังเสียงปอด หลังจากนั้นหากต้องทำการตรวจพิเศษ ไม่ว่าจะเป็นเอกซเรย์ปอด ตรวจเลือด ตรวจเสมหะ ตรวจเสมหะ RP33 (Respiratory Pathogen Panel 33) เป็นต้น ขึ้นอยู่กับอาการและความรุนแรงของผู้ป่วยเป็นสำคัญ

รักษาปอดอักเสบ

การรักษาโรคปอดอักเสบ แพทย์จะทำการพิจารณารักษาตามอาการและสาเหตุเป็นหลัก หากเป็นปอดอักเสบที่เกิดจากการติดเชื้อ แพทย์จะให้รับประทานยาฆ่าเชื้อตามชนิดของเชื้อที่พบและนัดติดตามอาการเป็นระยะ และหากอาการไม่ดีขึ้นจำเป็นจะต้องตรวจหาสาเหตุอื่นเพิ่มเติมทางห้องปฏิบัติการ นอกจากนี้ หากเป็นผู้ป่วยในกลุ่มเสี่ยง ได้แก่ อายุมากกว่า 65 ปี, มีโรคประจำตัวเรื้อรัง, เหนื่อยหอบรุนแรง, เจ็บหน้าอก และรับประทานอาหารลำบาก อาจต้องอยู่โรงพยาบาลเพื่อเฝ้าดูอาการอย่างใกล้ชิด ซึ่งขึ้นอยู่กับการวินิจฉัยของแพทย์เป็นสำคัญ

การป้องกันปอดอักเสบ

การรักษาสุขภาพให้แข็งแรงอยู่เสมอช่วยให้ห่างไกลจากโรคปอดอักเสบ นอกจากนี้ การฉีดวัคซีนป้องกันโรคปอดอักเสบคืออีกหนึ่งทางเลือกของการป้องกัน แต่จำเป็นจะต้องพบแพทย์เพื่อตรวจพิจารณาก่อนเข้ารับการฉีดวัคซีนป้องกันปอดอักเสบ ดังนั้น ปอดอักเสบเป็นโรคที่ไม่ควรละเลย เพราะการตรวจพบในระยะแรกเริ่มของโรค และทำการรักษาอย่างถูกต้อง ไม่เพียงช่วยบรรเทาอาการให้ดีขึ้น แต่ยังทำให้อาการอักเสบหายขาดได้โดยเร็ว